January 13, 2023

Binnen een agile en SAP context is de verantwoordelijkheid over kwaliteit een gedeelde verantwoordelijkheid van alle teamleden in de hele keten. Teamleden voelen zich deels wel verantwoordelijk voor de kwaliteit van hun gedeelte binnen de keten, maar zijn meestal niet de eigenaar van de kwaliteit in de gehele keten. Wie is de eigenaar van kwaliteit, hoe bepaal je deze kwaliteit, welke afweging moeten organisaties maken om eigenaarschap te beleggen? Kortom, hoe vind je de sweet spot in Quality Engineering?

Binnen een agile context is de verantwoordelijkheid over kwaliteit een gedeelde verantwoordelijkheid van alle teamleden in de hele keten. Dat geldt ook voor SAP-omgevingen, waarbij veel ‘teams and streams’ betrokken zijn. Daarom richten veel organisaties zich op het leveren van ‘Quality at speed’, maar hebben ze moeite om de juiste balans te vinden: ze voelen zich wel verantwoordelijk voor de kwaliteit, maar door de druk van een snelle time-to-market gaat speed toch boven kwaliteit, met alle gevolgen van dien.

Het negeren en verwijderen van kwaliteitsverantwoordelijkheden heeft grote gevolgen: geen visie, geen focus, geen eigenaarschap en de lange termijnrisico’s die zorgen voor businesswaarde nemen af – net als de ondersteuning van de business en geloofwaardigheid. Ofwel, eigenaarschap over kwaliteit is cruciaal in IT- en SAP-programma’s.

In dit blog duiken Bert Linker, Sr Agile Quality Consultant bij Sogeti en Pepijn Paap, SME SAP Quality Engineering bij Sogeti dieper in dit vraagstuk. Daarbij schetsen ze de context, kijken ze naar de verschillende facetten van software development en testing en richten ze zich specifiek op SAP-omgevingen en agile development – twee gebieden waar veel verschillende, cross-functionele en cross-cultural teams betrokken zijn bij het leveren van kwaliteit.

Onderdeel van het DNA

Om de balans in Quality Engineering te vinden, moet je eerst vaststellen wat je als team en organisatie verstaat onder Quality Engineering. Bert Linker, Sr Agile Quality Consultant bij Sogeti legt uit: “Quality Engineering vraagt om een overkoepelende aanpak. Mensen binnen en buiten jouw team moeten begrijpen waarom kwaliteit zo belangrijk is en deze Quality-gedachte ook uitdragen.” Dat geldt niet alleen voor developers en testers, maar ook voor de business. “Iedereen moet eigenaarschap nemen over Quality Engineering. En alleen als senior managers en stakeholders ook achter dit gedachtengoed staan, kan Quality Engineering onderdeel van je DNA worden.” 

Voorwaarden voor kwaliteit

Hoe zorg je dat kwaliteitsdenken doorsijpelt tot in de haarvaten van jouw organisatie? “Dat vraagt ten eerste om een culturele verandering, waarin iedereen het belang van kwaliteit kent en nastreeft. Quality Engineering moet naast de ‘People’, ook opgenomen worden in de ‘Processen’ en ‘Producten’. Daarnaast heb je een duidelijk kwaliteitsbeleid nodig om een consistente aanpak te waarborgen. En last-but-not-least, je moet de balans vinden tussen snelheid van ontwikkeling en kwaliteit van product en proces”, zegt Bert Linker. “Dit geldt voor SAP- en DevOps-teams, of welk IT delivery-model je ook gebruikt.”

Sweet spot

Bij het bepalen van de Quality Engineering-sweet spot, moet je rekening houden met drie aspecten: de snelheid van ontwikkelen, de kwaliteit van het eindproduct en de kwaliteit van de ontwikkelmethode. “Dat laatste wordt wel eens vergeten”’ zegt Pepijn Paap. “Op de juiste manier ontwikkelen zorgt ervoor dat je software goed te onderhouden is, schaalbaar is en je deze eenvoudig kunt aanpassen aan veranderende businessbehoeften.” Het is echter niet altijd duidelijk bij wie het eigenaarschap over deze drie aspecten ligt. Wie is eigenaar van het ontwikkelproces, wie is eigenaar van het eindproduct en wie is eigenaar van kwaliteit? De eigenaren moeten deze aspecten goed hebben afgestemd, daarin duidelijke keuzes gemaakt hebben en zorgen dat deze worden geborgd en nageleefd. Optimaal gezien komen deze drie aspecten integraal samen in de Quality Engineering-sweet spot. Je kunt het visualiseren als drie cirkels die elkaar overlappen. Het overlappingsgebied is je sweet spot.

hoe vind je de sweet spot in Quality Engineering


Opletten bij DevOps en SAP

Bij moderne IT delivery-modellen zoals DevOps en Scrum zijn de pipelines en testketens vaak complex. Voor SAP-omgevingen geldt dat eveneens. Dat vraagt om extra aandacht voor Quality Engineering. Hoe lopen deze ketens en wie is dan de eigenaar van kwaliteit?

“End-to-end testing verloopt zelden in één rechte lijn. Het is eerder een labyrint, met verschillende afslagen, parallelwegen en kruispunten. Soms moet je ook omkeren en een stap terugdoen in het proces,” legt Pepijn Paap uit. Dat roept een volgende vraag op: waar begin je met het doorvoeren van kwaliteitsmaatregelen? “In een complexe keten, zoals in een SAP-omgeving, kan je beter niet bij de eerste stap starten, want dan weet je niet goed waar je uiteindelijk uitkomt. Dus begin met het definiëren van de output van de keten, bijvoorbeeld bij Finance. Wat wil Finance bijvoorbeeld valideren en verifiëren? Vanuit daar werk je terug en bepaal je de benodigde testdata in de keten.”

De focus op kwaliteit, het stimuleren van eigenaarschap en het terugwerken in complexe ketens zijn enkele algemene hulpmiddelen om jouw Quality Engineering-sweet spot te vinden. De praktijk is vaak weerbarstig, omdat elke organisatie op een andere manier is ingericht en werkt. Bij een teamoverstijgende agile-aanpak en in een SAP-omgeving komt bovendien extra complexiteit om de hoek kijken.

Meer weten?

Meer weten over Quality Engineering in complexe organisaties en systemen, zoals bij cross-functionele DevOps-teams en SAP-omgevingen? Bekijk de video van de QX Day-presentatie ‘Ownership of Quality Engineering in Agile and SAP

Meer weten over Quality Engineering & Testing? Bekijk deze video.

Pepijn  Paap

Pepijn Paap